OSMANLI BELGELERİNDE BEKTEŞİ BABALARININ CEZALANDIRILMASI

AHMET HAZERFEN
Bundan 175 yıl önce;
YAZI: 1241 (1826) yıl, Padişah 2. Mahmud dönemi.
O yıl Yeniçeri Ocağı kaldırılırken bu ocağın dayandığı BEKTAŞİ TARİKATI da acımasız takibata uğradı, Bektaşi babalarından ileri gelenleri idam edildi, müridleri de öteye beriye sürgün edildi.
KİMDEN: Sadrazam'dan (Rapor)
KİME: Divan-ı Hümayün'a
KONU: İstanbul ve Üsküdar'da BEKTAŞİLER hakkında araştırma ve soruşturma yapılması için diğer tarikat şeyhleri, şer'i görevliler, medrese hocaları, mahalle imamları ve tarafsız bilgin kişiler tarafından yapılarak inançları şeriata uymayanların gerekli cezalarının verilmesi.

SADRAZAMIN TEKRIRİ

Bismillahi
ŞEVKET-Lİ MEHABET-Lİ VELİYYÜ-N-Nİ'METİN EFENDİM
PAD-ŞAHIM
Takdim-i hak-pay-ı hümayün-ı mülük-aneleri kılınan diğer takrir-i çaker-a-nemde (Bab-i Ali'ye yollanan yazı) muharrer olduğu vechile BEKTAŞİ MADDESİ'nin takık u icrasıhusüsi Samahat-lü Şeyhü-l-islam Efendi da'ileri tarafına Bab-ı Alilerinden iş'ar olınsa şayed i'tizar itmeleri ve yahud taraflarından tahkik olunacakların hakkında mukaddema saray-ı hümayün-ı şahanelerinde ikin kendülerine haval olınan BEKTAŞİYAN haklarında oldığı misillü fakat kendülerinin vaki'olan nutk u takrirleriyle iktifa olınarak BEKTAŞİLİK FESADI'nın yine külliyyen ardı alınamaması melhüz (olabilir) idüğinden muvafık irade-i seniyye-i mülük-aneleri buyurıldığı halde kariha-i sabiha-i şahanelerinden (padişahın doğru fikri) olmak üzere gerek İstanbul ve gerek Üsküdar'da olan BEKTAŞİLER'in meşayih-i tarik (tarikat şeyhleri) ve ders hocaları ve me'mür-ı şer'i vasıtasiyle mahallat imamları (mahalle imamları) taraflarından ve sair bi-garez-i erbab (tarafsız yeteli) vukufdarsa gereği gibi taharri ve tahkikiyle yean yegan (birer birer) vehile harice çıkarılarak ve haklarında ne vechile ahkam-ı şer'iyye terettüb ederse (gerekirse) öylece icra olunarak şu BEKTAŞİLİK FESADI MADDESİ'nin ehl-i sünnet arasından külliyyen tathirine (kökünden temizleme) efendi- müşürün-ileyh daileri (adı geçen şeyhü-l islam) bi-z-zat nasb-ı nefs itmek üzere kendülerine mahsüs emr ü tenbih-i şahane ve yahud bu vechile irade-i senniyye-i mülük-aneleri müteallik buyurıldığı taraf-ı çakeriden kündelerine ifade olınmak üzere kullarına hitaben emr u ferman-ı pad-şahaneleri şeref-riz-i sudür (şeref veren emir verilirse) buyurılur ise in-şae-allahü teala .u süretle ihkak-ı hakk olınarak (hakkı yerine getirmek) BEKTAŞİLİK FESADI'nın münkatı' olması (son bulması) me'mül ü melhüz (umula bilir) olmağya her ne vechile emr ü irade-i seniyye- mülük-aneleri (padişaha yakışık emir çıkarsı) sunüh u sudür buyrılur ise emr ü ferman Şevket-lü Keramet-lü Meabet-lü Veliyyü-n-ni'metin Efendim Pad-şahım Hazretlerindendir.

HATT-I HÜMAYUN
BENİM VEZİRİM
İŞBU TAKRARİNDE BEYAN EYLEDİĞİN İBAREDE BEYAZ ÜZERİNE OL-VECH İLE İRADEMİ BEYAN İDEREK TARAFINA GÖNDERDİM HEMAN EFENDİ DAIMİZE GÖSTERÜB ŞU BEKTAŞİ FESADININ KÜLLİYEN ARDI ALINMASI GAYRET OLINMASI VE EFENDİ DAİMİZİN BU KERRE DAHİ GEVŞEK TUTACAÚINI ANLAR İSEK VECHİLE SIKIŞTIRILMASI LAZIM GELECEÚİNİ YİNE TAKRARİNLE İŞ'AR İDESİN. DİÚER TAKRARINİ Bİ-L-MÜTALAA CEVABINI BALASINA YAZARIM.
BELGE: BOA -Hattı-i Hümayün Tasnif HNO 17322
Belgenin transkripsiyon ve çevirisini yapan: Ahmet HEZARFEN